Call Me by Your Name: een taalkundig coming-of-ageverhaal ★★★★☆

Mijn bescheiden ervaring als vrijetijds-filmliefhebber heeft me geleerd dat niet veel films zo’n mengeling van emoties kunnen brengen als deze en het tegelijk nog geloofwaardig en oprecht houden. Van een hoorbare lach tot beginnende tranen die voor een troebel zicht zorgen, Call Me by Your Name doet het met glans. Een fenomenale Timothée Chalamet vertolkt voor ons het hoofdpersonage Elio, een 17-jarige jongen die door het leven gaat als een stille en zeer à l’aise kerel die liever met zwoele blikken werkt dan met uitgebreide zinnen. Hij spendeert zijn dagen in het zuiden van Italië met het neerschrijven van klassieke muziek en boeken lezen. Hij is de zoon van een gerenommeerd professor in de Grieks-Latijnse cultuur en al snel wordt duidelijk dat Elio een zeer intelligente jongen is. Centraal in de film staat de emotioneel turbulente reis van ontkenning en zelfontdekking van de intellectuele, nonchalante tiener waarop geen enkel boek hem had kunnen voorbereiden. De sterke academische basis van Elio staat namelijk in scherp contrast met zijn prille liefdesleven.

In die tegenstelling komt de visuele sterkte van de film naar buiten en floreert Guadagnino’s talent voor enscenering en suggestieve beeldvorming. Zo mag Elio dan bijvoorbeeld zelf nog niet veel ervaring hebben in de seksuele wereld, we zien hem vaak rondzwerven door de vrijwel onmetelijke boomgaarden die zijn Zuid-Italiaanse villa omringen waar de vruchten volop in bloei staan. We zien Elio meermaals een of ander stuk fruit van een boom trekken om er, nonchalant etend, mee verder te lopen, maar zijn eigen vrucht wordt pas later in de film geplukt, wanneer we zijn ontmaagding helemaal kunnen meevolgen. In tegenstelling tot de overdonderende kruinen van zijn tuinen zet Elio een niet zo uitbundige prestatie neer in de eerste stap van zijn seksuele bloei.

Een omgekeerd voorbeeld vinden we in het personage Oliver, vertolkt door Arnie Hammer. De Amerikaanse doctoraatsstudent die in de zomer afzakt naar de villa van Elio om er ervaring op te doen, komt vaak in beeld met een simpel notitieboekje, waaruit hij gedurende de hele film slechts eenmaal een zinnetje uit voorleest. Zo krijg je in Call Me by Your Name de amoureuze evolutie van een seksueel onervaren, 17-jarige jongen die tussen het vruchtbare fruit dwaalt en een oudere Amerikaanse student die slechts één enkel boekje lijkt mee te hebben waar al niet al teveel in staat. Als die twee figuren elkaar dan nog eens met hun eigen naam gaan benoemen, beginnen de parallellen zich wel heel erg op te stapelen.

Als Taal- en Letterkundestudent is ook de mix van talen in de Italiaanse film iets wat mij ongelooflijk bezighield. Hoofdpersonage Elio spreekt bij momenten Engels, smijt er af en toe een woordje Frans tussen en gaat dan verder in het Italiaans. Allemaal op een, voor mij toch, schijnbaar moeiteloze manier. Zijn tegenspeler Oliver spreekt dan weer enkel Engels met uitzondering van enkele zinnen Italiaans die hem al wat meer moeite kosten. Opnieuw is het de jonge tiener die de ervaren student blijkt voorbij te steken op vlak van kennis en opnieuw is het de jonge tiener die uitblinkt in academische vaardigheden terwijl hij zijn eigen gedachten en verlangens nog niet eens begrijpt. De onregelmatige overgang tussen de verschillende talen die Elio gebruikt, lijkt overeen te komen met de onregelmatige overgang tussen emoties en gedrag die hij vertoont doorheen zijn ervaringen met Oliver.

Het ligt hem in deze film volledig in de details. De versmelting tussen beide personages komt namelijk helemaal tot zijn recht op het moment dat we een miniatuur-olijfboom te zien krijgen, begeleid door Elio’s stem die “Oliver” fluistert. Een subtiele reminder van Guadagnino dat Oliver, vertaald naar het Frans dat Elio ook frequent gebruikt, Olivier is. Dat is dan weer niet zo toevallig de Franse benaming voor een olijfboom, een boom die in de Zuid-Italiaanse boomgaard van Elio niet mag ontbreken. Dat de naam van het ene hoofdpersonage wordt uitgesproken door het andere terwijl die zowel verwijst naar zijn Franse als zijn Engelse betekenis, is voor mij een van de geniaalste momenten uit de hele film. Van emotionele rollercoasters tot taalkundige experimenten, Luca Guadagnino toont zich met Call Me by Your Name in mijn ogen een grootmeester in de symboliek. En is dat niet waar we als Blandijnstudenten allemaal op uit zijn?